लोकसेवा : कृषिप्रधान देश नेपालका लागि सिँचाइको

कृषिप्रधान देश नेपालका लागि सिँचाइको आवश्यकता र महत्त्वमाथि प्रकाश पार्नुहोस् । - (डा. तोकराज पाण्डे सहसचिव)

कृषि उत्पादनका लागि सिँचाइ कुल जनसंख्याको दुईतिहाइ भन्दा बढी जनता कृषिमा आश्रित भएको नेपाल एक कृषिप्रधान देश हो । कुल गार्हस्थ उत्पादनमा करिब ३३ प्रतिशत योगदान पुयाएको कृषि क्षेत्रको आधुनिकीकरण र विकासविना मुलुकको समृद्धि सम्भव छैन । नेपालमा कृषि उपजको उत्पादन र उत्पादकत्व बढाउन सिँचाइको विशिष्ट महत्त्व रहेको छ। यद्यपि, खेतीयोग्य जमिनको एकचौथाइ भागमा सिँचाइ सुविधा पुग्न नसकेको तितो यथार्थ हाम्रो सामु छ।

u  सिँचाइको आवश्यकता र महत्त्व

u  कृषिको उत्पादन र उत्पादकत्व बढाउन,

u कृषकलाई सिँचाइ सुविधाको प्रत्याभूति दिलाउन,

u बाँझो जमिनलाई खेतीयोग्य बनाउन,

u कृषि उपजको उत्पादन वृद्धि गरी कृषकको जीवनस्तर सुधार गर्न,

u आत्मनिर्भर अर्थतन्त्रको निर्माण गर्न,

u निर्यात व्यापार प्रवर्द्धन गर्न,

u आयात प्रतिस्थापन गर्न, .

u युवावर्गलाई कृषि क्षेत्रमा आकर्षित

u  मुलुकको आर्थिक वृद्धि र विकास गर्न, 

u खाद्यान्नमा आत्मनिर्भर बन्न,

u भोकमरीको समस्या अन्त्य गर्न,

u प्रचुर जलसम्पदाको अधिकतम उपयोग गर्न,

u मौषमी खेती प्रणालीको साटो वैज्ञानिक खेती प्रणाली विकास गर्न,

u जमिनको बहुआयामिक उपयोग गर्न,

u कृषि प्रणालीमा आमूल परिवर्तन ल्याउन,

u  समग्र कृषकको जीवनस्तर सुधार गरी गरिबी न्यूनीकरण गर्न,  

अन्त्यमा, कृषि क्षेत्रमा अथाह सम्भावना बोकेको मुलुक भए पनि उपयुक्त सिँचाइको अभावले नेपालमा कृषि उत्पादनमा उल्लेखनीय वृद्धि हुन सकेक छैन । तसर्थ, सरकारले कृषकलाई सिँचाइ सुविधाको प्रत्याभूति दिदै कृषि क्षेत्रको विकास र आत्मनिर्भर अर्थतन्त्रको निर्माण गर्नु आजको आवश्यकता हो।